Tổng giám đốc là gì? Vai trò, nhiệm vụ và yêu cầu cần có

Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ hội nhập với nền kinh tế toàn cầu. Sự phát triển của nền kinh tế thị trường đã mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp tăng trưởng. Trong bối cảnh đó, vai trò của tổng giám đốc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Họ không chỉ nắm bắt cơ hội mà còn dẫn dắt doanh nghiệp phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Hãy cùng Vân Nguyên Edubiz tìm hiểu về vai trò, nhiệm vụ và các yêu cầu cần có của vị trí này thông qua bài viết dưới đây.

Tổng giám đốc là gì? 

Tổng giám đốc (GM – General Manager) là người quản lý chung tất cả công việc trong doanh nghiệp. Các công việc này liên quan tới doanh thu, chi phí và vận hành của công ty. Họ sẽ thực hiện giám sát các chức năng từ tiếp thị, bán hàng đến các hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp. Đồng thời, họ sẽ phối hợp với các giám đốc chuyên môn để cùng vận hành tổ chức hiệu quả.

Vai trò của tổng giám đốc trong doanh nghiệp

Là người lãnh đạo hoạch định chiến lược 

GM là người đứng đầu và phụ trách việc quản lý chung hoạt động của doanh nghiệp. Họ sẽ có vai trò quan trọng trong việc hoạch định kế hoạch kinh doanh cho tổ chức. Việc này không chỉ ảnh hưởng tới các quyết định mà còn tác động tới định hướng lâu dài của công ty. Để đảm nhiệm vai trò quan trọng này, GM cần tầm nhìn xa và hiểu biết sâu rộng về thị trường. Từ đó, họ đưa ra các chiến lược phù hợp để tăng tính cạnh tranh và phát triển bền vững cho doanh nghiệp.

Điều hành và quản lý các hoạt động của doanh nghiệp

Để doanh nghiệp vận hành tốt, GM cần đảm bảo các bộ phận hoạt động hiệu quả và phối hợp nhịp nhàng. Họ sẽ là người giám sát, đánh giá và hỗ trợ các phòng ban để đạt mục tiêu kinh doanh. Trong quá trình ấy, họ sẽ dựa vào tình hình thực tế để đưa ra các quyết định điều chỉnh. Điều này rất cần thiết để doanh nghiệp ứng biến linh hoạt với thay đổi của thị trường. Để làm được như vậy, đòi hỏi GM cần có khả năng tổ chức và quản lý chặt chẽ và kỹ năng giải quyết vấn đề nhanh chóng.

Quản lý tài chính và tối ưu hóa nguồn lực

Quản lý tài chính là yếu tố cốt lõi đảm bảo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Tổng giám đốc chịu trách nhiệm chính trong việc này. Họ cần kiểm soát ngân sách, theo dõi dòng tiền. Từ đó, đưa ra các quyết định quan trọng liên quan đến đầu tư và phân bổ nguồn lực. Đồng thời, tổng giám đốc phải đảm bảo rằng các dự án mới được triển khai một cách hiệu quả và mang lại giá trị tối đa cho doanh nghiệp. Việc tối ưu hóa nguồn lực không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì ổn định tài chính mà còn tạo cơ hội để tăng trưởng trong dài hạn.

Quản trị rủi ro và giải quyết vấn đề

Quản trị rủi ro là một trong những nhiệm vụ cốt lõi của tổng giám đốc nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững cho doanh nghiệp. Tổng giám đốc cần có khả năng nhận diện các rủi ro tiềm ẩn từ nhiều khía cạnh như tài chính, vận hành, pháp lý, và thị trường. Điều này đòi hỏi họ phải xây dựng một hệ thống đánh giá rủi ro toàn diện. Từ việc phân tích các số liệu, dự đoán xu hướng cho đến lập kế hoạch dự phòng. Quản trị rủi ro không chỉ là phòng ngừa mà còn là sẵn sàng ứng phó khi xảy ra khủng hoảng. Giúp doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại và nhanh chóng phục hồi.

Song song với quản trị rủi ro, giải quyết vấn đề là một kỹ năng không thể thiếu đối với tổng giám đốc. Trong môi trường kinh doanh đầy biến động, tổng giám đốc thường xuyên đối mặt với những tình huống phức tạp hoặc bất ngờ. Khả năng phân tích nguyên nhân gốc rễ, tìm ra giải pháp hiệu quả và đưa ra quyết định nhanh chóng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành bại của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tổng giám đốc cũng cần có tư duy sáng tạo để biến thách thức thành cơ hội. Đồng thời huy động nguồn lực từ các phòng ban để giải quyết vấn đề hiệu quả.

Huấn luyện và phát triển đội ngũ nhân sự

Tổng giám đốc không chỉ là người định hướng chiến lược mà còn là người lãnh đạo đội ngũ. Đặc biệt là đội ngũ quản lý cấp cao. Họ cần xây dựng và duy trì một đội ngũ mạnh mẽ, có khả năng thực hiện hiệu quả các mục tiêu kinh doanh. Tổng giám đốc phải đóng vai trò truyền cảm hứng, khuyến khích sự sáng tạo và nâng cao năng suất làm việc của nhân viên. Việc xây dựng một văn hóa doanh nghiệp tích cực cũng là nhiệm vụ quan trọng. Bởi văn hóa mạnh mẽ sẽ tạo ra một môi trường làm việc lý tưởng và giữ chân nhân tài lâu dài.

Đại diện thương hiệu của doanh nghiệp

Tổng giám đốc là gương mặt đại diện cho doanh nghiệp trong các hoạt động đối ngoại. Họ chịu trách nhiệm xây dựng và quảng bá hình ảnh thương hiệu. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc đàm phán với đối tác, khách hàng và nhà đầu tư. Các mối quan hệ mà tổng giám đốc tạo dựng mang lại giá trị trực tiếp qua các hợp đồng và cơ hội hợp tác. Thêm vào đó, nâng cao uy tín và vị thế của doanh nghiệp trên thị trường. Đây là một phần quan trọng giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô và phát triển bền vững.

Nhiệm vụ, chức năng của tổng giám đốc

Xây dựng và triển khai chiến lược kinh doanh

Trong việc định hướng chiến lược phát triển của doanh nghiệp, tổng giám đốc là người chịu trách nhiệm chính. Họ sẽ xây dựng tầm nhìn dài hạn, xác định sứ mệnh và các mục tiêu cụ thể. Điều này nhằm đảm bảo việc vận hành ổn định. Sau khi chiến lược được định hình, tổng giám đốc sẽ giao tới từng bộ phận và chỉ đạo triển khai thông qua các kế hoạch và hành động cụ thể. Quan trọng hơn cả, họ cần truyền tải thông điệp rõ ràng đến các cấp lãnh đạo. Nó sẽ tạo sự thống nhất trong doanh nghiệp, mỗi cá nhân đều nắm được nhiệm vụ của bản thân. Trong quá trình thực hiện, họ sẽ giám sát và điều chỉnh phù hợp với thị trường. 

Quản lý hoạt động điều hành doanh nghiệp

Với vai trò là người nắm quyền điều hành cao nhất, GM sẽ có nhiệm vụ đảm bảo các bộ phận trong doanh nghiệp được hoạt động trơn tru và hiệu quả. Họ giám sát các mục tiêu ngắn hạn, tối ưu hóa quy trình vận hành. Và đảm bảo sự phối hợp giữa các phòng ban. Ngoài ra, họ cần có sự quan sát kỹ lưỡng để lường trước những vấn đề phát sinh. Từ đó, họ sẽ đưa ra các quyết định xử lý kịp thời để tránh làm gián đoạn công việc. 

Quản trị tài chính doanh nghiệp ổn định và an toàn

Tài chính luôn được ví như “mạch máu” của doanh nghiệp. Tổng giám đốc sẽ phải kiểm soát dòng tiền ổn định để “mạch máu” không bị “ách tắc”. Việc phân tích và đánh giá các báo cáo tài chính định kỳ cũng là nhiệm vụ quan trọng để dòng tiền luôn trong trạng thái an toàn. GM sẽ dựa trên dữ liệu phân tích để đưa ra các quyết định đầu tư, tối ưu hóa chi phí vận hành và xây dựng ngân sách hợp lý sẽ đảm bảo doanh nghiệp tránh các vấn đề rủi ro tài chính.

Quản lý nhân sự và xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Con người là yếu tố cốt lõi để tạo nên thành công cho mỗi doanh nghiệp. Tổng giám đốc là người chịu trách nhiệm trong việc xây dựng nguồn nhân lực chất lượng. Họ sẽ tham gia tuyển dụng, đào tạo và phát triển nhân tài để đáp ứng yêu cầu phát triển của tổ chức. Bên cạnh đó, GM cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực, khuyến khích nhân viên sáng tạo, đoàn kết và đề cao tinh thần đồng đội. Nhờ vào môi trường làm việc, doanh nghiệp không chỉ được hưởng lợi về hiệu suất làm việc mà còn giữ chân nhân tài lâu dài.

Giám sát và quản trị rủi ro tối đa

Thời kỳ hội nhập và chuyển đổi số mạnh mẽ tạo ra nhiều biến động và thách thức. GM cần đóng vai trò chính trong công tác nhận diện, đánh giá và quản trị rủi ro tiềm ẩn. Các vấn đề đó sẽ xoay quanh về tài chính, pháp lý và vận hành. GM sẽ xây dựng hệ thống phòng ngừa và xử lý khủng hoảng triệt để. Điều này bao gồm việc phát triển các kế hoạch dự phòng. Đảm bảo doanh nghiệp có thể thích nghi trước sự thay đổi. Bằng việc kiểm soát tốt rủi ro, tổng giám đốc sẽ giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định về phát triển bền vững.

=> Tìm hiểu thêm: Kỹ năng quản trị rủi ro: Những cách rèn luyện hiệu quả

Quyền hạn của tổng giám đốc trong doanh nghiệp

Đối với công việc chuyên môn

Trong công việc kinh doanh, tổng giám đốc sẽ quản lý các hoạt động liên quan tới Sale và Marketing. Họ sẽ có quyền đưa ra quyết định với các chiến lược, kế hoạch. Đồng thời, họ đảm bảo các mục tiêu và chỉ tiêu được đặt ra phù hợp với nguồn nhân lực, vật lực hiện có. 

Ngoài công việc kinh doanh, họ có thể quyết định các khoản đầu tư và dự án phát triển để mở rộng hoạt động thương mại hoặc cải thiện hiệu quả.

Đối với công việc quản lý cơ cấu tổ chức và nhân sự

Tổng giám đốc có quyền quản lý và điều chỉnh cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp. Họ có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm hoặc tái cơ cấu các vị trí dưới quyền.(trừ những người thuộc quyền quản lý của hội đồng quản trị). 

Tổng giám đốc cũng chịu trách nhiệm xây dựng chiến lược phát triển nhân sự. Từ việc tuyển dụng, đào tạo đến phát triển đội ngũ. Đồng thời, họ tạo ra các chính sách và môi trường làm việc tích cực, khuyến khích nhân viên cống hiến và phát triển lâu dài.

Đối với công việc cố vấn chiến lược

GM đóng vai trò là cố vấn chiến lược cho hội đồng quản trị và các bên liên quan. Họ sẽ phân tích dữ liệu và cung cấp thông tin, dự đoán để hỗ trợ các quyết định chiến lược lớn. Đồng thời, họ cũng đóng góp ý kiến quan trọng vào việc thiết lập các kế hoạch dài hạn và đánh giá hiệu quả của chiến lược hiện tại. Vai trò cố vấn này giúp doanh nghiệp có hướng đi rõ ràng và phù hợp.

Đối với công việc đại diện pháp lý

Cuối cùng, GM sẽ có quyền đại diện hợp pháp của doanh nghiệp trong các giao dịch và hoạt động đối ngoại. Họ sẽ ký kết các hợp đồng quan trọng, tham gia đàm phán với đối tác và làm việc với các cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, tổng giám đốc chịu trách nhiệm bảo vệ lợi ích pháp lý của doanh nghiệp. Đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật. Vai trò này đòi hỏi sự chính xác, trách nhiệm và khả năng đối ngoại cao để duy trì uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.

Tố chất, yêu cầu cần có của một tổng giám đốc

Yêu cầu về kiến thức

Một tổng giám đốc cần có nền tảng kiến thức chuyên môn vững chắc để điều hành doanh nghiệp hiệu quả. Tổng giám đốc cần am hiểu quản trị kinh doanh, bao gồm chiến lược, tài chính, nhân sự và vận hành để lãnh đạo hiệu quả. Sự hiểu biết sâu về ngành nghề giúp họ đưa ra quyết định phù hợp với thị trường. Đồng thời, kiến thức về pháp luật và kinh tế, từ các quy định kinh doanh đến xu hướng kinh tế vĩ mô và vi mô, hỗ trợ họ điều chỉnh chiến lược phù hợp và đảm bảo tuân thủ.

Yêu cầu về kinh nghiệm

Để làm tổng giám đốc, bạn không chỉ cần vững về chuyên môn mà còn cần mạnh về kinh nghiệm:

• Kinh nghiệm quản lý: Họ cần có nhiều năm kinh nghiệm ở các vị trí quản lý cấp cao. Đặc biệt là trong lĩnh vực hoặc ngành nghề liên quan đến doanh nghiệp.
• Kinh nghiệm xây dựng và triển khai chiến lược cũng là một yêu cầu thiết yếu.
• Kinh nghiệm trong việc quản lý khủng hoảng. Họ cần từng đối mặt và xử lý các tình huống khó khăn. Từ đó tích lũy các bài học để áp dụng vào tương lai.

Bộ kỹ năng mà tổng giám đốc cần trau dồi thường xuyên

Kỹ năng lãnh đạo 

Với vai trò là nhà lãnh đạo cấp cao, GM sẽ cần có kỹ năng lãnh đạo và khả năng truyền cảm hứng xuất sắc. Điều này đòi hỏi GM sẽ phải thiết lập tầm nhìn rõ ràng để nhân viên tin tưởng và đi đúng hướng. Đồng thời, lãnh đạo không chỉ bao gồm việc chỉ đạo nhân viên thực hiện nhiệm vụ mà còn là việc khơi gợi niềm đam mê công việc với đội ngũ nhân sự. Sẽ rất khó nếu lãnh đạo thiếu đi kỹ năng quan trọng này. Họ cần tạo ra môi trường làm việc tích cực. Nơi mà các nhân sự đều cảm thấy được tôn trọng, công nhận và khích để để phát triển.

Kỹ năng giao tiếp và thuyết phục 

Giao tiếp hiệu quả không chỉ nằm ở việc bạn nói hay mà quan trọng hơn cả, bạn cần biết cách lắng nghe giỏi. 3 yếu tố cốt lõi để tạo nên cuộc giao tiếp hoàn hảo dành cho GM: “NÓI – NGHE – HỎI” được đúc kết từ chuyên gia của Vân Nguyên Edubiz. Một nhà lãnh đạo giỏi sẽ là người hiểu năng lực và mong muốn của nhân viên. Nếu bạn nắm rõ được điều này, việc thuyết phục sẽ trở nên dễ dàng hơn. 

=> Tìm hiểu thêm: Kỹ năng thuyết phục là gì? 4 tips giúp bạn thuyết phục bất kỳ ai

Kỹ năng thuyết trình chuyên sâu

Bên cạnh kỹ năng giao tiếp, GM cần trau dồi kỹ lưỡng kỹ năng thuyết trình trước đám đông. Khả năng truyền đạt thông tin một cách rõ ràng và có sức thuyết phục cũng rất cần thiết trong các cuộc họp, thuyết trình trước hội đồng quản trị hay toàn thể nhân viên doanh nghiệp.

Kỹ năng giải quyết vấn đề nhanh chóng

Trong quá trình vận hành doanh nghiệp sẽ không tránh khỏi các vấn đề phát sinh. Lúc này, GM sẽ là người giải quyết vấn đề. Họ cần đưa ra các giải pháp xử lý nhanh chóng để tránh tình trạng gián đoạn công việc. Kỹ năng giải quyết vấn đề đòi hỏi sự sáng tạo trong việc tìm kiếm các phương án khác nhau và khả năng đánh giá hiệu quả của từng phương án đó trong bối cảnh thực tế của công ty.

Kỹ năng ra quyết định đúng đắn, kịp thời

Sau khi tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các giải pháp để giải quyết rủi ro, GM sẽ lựa chọn phương án tối ưu để thực thi. Kỹ năng ra quyết định sẽ là công cụ đắc lực để GM không bị phân vân giữa nhiều sự lựa chọn dẫn đến chậm trễ.

Kỹ năng đào tạo và huấn luyện nhân viên

Để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, GM sẽ là người nắm rõ nhu cầu phát triển của nhân viên. Từ đó, họ đưa ra những chương trình đào tạo phù hợp với từng giai đoạn, từng bộ phận. Cuối cùng, việc đánh giá hiệu quả sẽ giúp GM nhận định lại năng lực nhân viên và có sự điều chỉnh phù hợp. Để làm tốt vai trò này, GM sẽ cần có kỹ năng đào tạo và huấn luyện nhân viên tài tình để tránh gây áp lực tới đội ngũ nhân sự.

Kỹ năng quản trị cảm xúc

Có nhiều nhà lãnh đạo đôi khi chỉ tập trung vào chuyên môn mà quên quản trị cảm xúc. GM sẽ luôn phải đối mặt với áp lực trong việc. Điều này dễ khiến họ mất kiểm soát cảm xúc. Việc bộc lộ những cảm xúc tiêu cực rất dễ dẫn đến việc nhân viên mất niềm tin. Nguy hiểm hơn, nó ảnh hưởng tới hiệu suất làm việc của họ. Không những vậy, môi trường đầy rẫy cảm xúc tiêu cực sẽ tăng tỉ lệ nghỉ việc của nhân sự. Chính vì vậy, GM cần rèn luyện EQ – quản trị cảm xúc thật tốt để tránh gây ra những hệ quả không đáng có.

Quyền lợi và lộ trình thăng tiến của tổng giám đốc

Tổng giám đốc là vị trí điều hành cao nhất trong doanh nghiệp. Điều này sẽ đi đôi với nhiều quyền lợi chỉ dành riêng cho họ:

• Họ sẽ thường có mức lương cao nhất trong doanh nghiệp. Đi kèm với các khoản thưởng dựa trên hiệu suất và kết quả kinh doanh. Các phúc lợi khác bao gồm cổ phần doanh nghiệp, bảo hiểm cao cấp, xe riêng và các khoản chi phí hỗ trợ cá nhân.
• Tổng giám đốc có quyền ra quyết định quan trọng về chiến lược, tài chính và hoạt động. Họ ảnh hưởng trực tiếp đến hướng đi của doanh nghiệp.
• Với vai trò đại diện doanh nghiệp, tổng giám đốc có cơ hội gặp gỡ và xây dựng mối quan hệ với các đối tác chiến lược, khách hàng lớn và nhà đầu tư.

Lộ trình thăng tiến của vị trí này sẽ trải qua nhiều chức vụ khác nhau;

• Bắt đầu từ các vị trí quản lý cấp trung. Trước khi trở thành tổng giám đốc, ứng viên thường có kinh nghiệm ở các vị trí như giám đốc bộ phận hoặc quản lý cấp cao trong doanh nghiệp.
• Phát triển qua các vị trí điều hành cấp cao. Lộ trình này thường bao gồm các vai trò như Giám đốc điều hành (CEO), Giám đốc tài chính (CFO), hoặc Giám đốc kinh doanh (CCO).
• Được hội đồng quản trị bổ nhiệm. Tổng giám đốc thường được lựa chọn bởi hội đồng quản trị dựa trên năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm và thành tích đóng góp cho doanh nghiệp.

Những cơ hội chỉ dành riêng cho vị trí tổng giám đốc

• Tổng giám đốc có cơ hội xây dựng tầm nhìn, sứ mệnh và định hướng phát triển doanh nghiệp. Đây là cơ hội để họ đặt dấu ấn cá nhân trong sự phát triển của tổ chức.
• Vị trí này cho phép tổng giám đốc trực tiếp tham gia hoặc lãnh đạo các dự án quan trọng. Từ đó tạo ra những bước ngoặt lớn cho doanh nghiệp.
• Tổng giám đốc có cơ hội trở thành một nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng lớn trong ngành. Xây dựng thương hiệu cá nhân mạnh mẽ song song với sự phát triển của doanh nghiệp.
• Với vai trò đại diện, tổng giám đốc thường xuyên tham dự các hội nghị, diễn đàn kinh tế, và các sự kiện quốc tế quan trọng, mở rộng mạng lưới quan hệ và học hỏi từ các lãnh đạo khác.

Những thách thức trong thời kỳ 4.0 với tổng giám đốc

• Thời kỳ 4.0 yêu cầu tổng giám đốc không chỉ hiểu rõ về công nghệ mà còn biết cách áp dụng các giải pháp số vào doanh nghiệp. Họ sẽ phải đầu tư thời gian để học hỏi và lãnh đạo trong quá trình chuyển đổi số.
• Với sự xuất hiện của các công ty công nghệ và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổng giám đốc phải đối mặt với áp lực cạnh tranh lớn hơn. Họ cần xây dựng các chiến lược kinh doanh sáng tạo và linh hoạt.
• Việc quản lý và bảo vệ dữ liệu khách hàng, thông tin nội bộ doanh nghiệp trong bối cảnh bùng nổ công nghệ là một thách thức đáng kể. Tổng giám đốc cần xây dựng chiến lược bảo mật và sử dụng dữ liệu hiệu quả. Nếu không, dữ liệu của doanh nghiệp rất dễ bị rò rỉ. Nó sẽ gây ra những hệ quả khôn lường, ảnh hưởng tiêu cực tới tổ chức.
• Trong kỷ nguyên làm việc trực tuyến, tổng giám đốc phải học cách quản lý đội ngũ từ xa. Và đảm bảo sự kết nối và duy trì hiệu suất làm việc cao.
• Môi trường kinh doanh thay đổi liên tục đòi hỏi tổng giám đốc phải có khả năng thích nghi nhanh, ra quyết định đúng đắn và dẫn dắt doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng.

Tóm lại, tổng giám đốc chính là “người thuyền trưởng” dẫn dắt doanh nghiệp. Để đưa tổ chức phát triển mạnh mẽ và bền vững trong giai đoạn chuyển đổi đầy thách thức, họ cần không ngừng rèn luyện kỹ năng và vượt qua nhiều khó khăn trên hành trình lãnh đạo.