Kế hoạch tài chính dài hạn là gì? Quy trình cho doanh nghiệp 

Với vai trò là nhà lãnh đạo – đặc biệt là Giám đốc tài chính (CFO), Giám đốc điều hành (CEO),…đều cần nắm rõ quy trình xây dựng kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn để làm định hướng trong 3 – 10 năm. Vậy làm thế nào để lập kế hoạch này chi tiết và tránh sai sót? Hãy cùng Vân Nguyên Edubiz tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

Kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn là gì?

Kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn là gì?

Kế hoạch tài chính dài hạn là bản hoạch định chi tiết các mục tiêu trung và dài hạn (trong 3 – 10 năm) của doanh nghiệp cùng với các chiến lược, ngân sách và hành động cụ thể để đạt được những mục tiêu đó.

Kế hoạch này bao gồm việc dự báo doanh thu, chi phí, lợi nhuận, dòng tiền, đầu tư và huy động vốn trong tương lai. Nó được ví như “kim chỉ nam” để nhà lãnh đạo – đặc biệt là Giám đốc tài chính (CFO) định hướng phát triển bền vững, phân bổ nguồn lực hợp lý và duy trì “sức khỏe tài chính” ổn định trong thời gian dài.

Vai trò của kế hoạch tài chính dài hạn trong doanh nghiệp

Ý nghĩa của bản kế hoạch tài chính dài hạn đối với doanh nghiệp

Quản trị dòng tiền

Lợi ích đầu tiên của bản kế hoạch tài chính dài hạn đó là giúp doanh nghiệp chủ động quản lý dòng tiền ra – vào trong nhiều năm tới. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể:

• Hạn chế tình trạng thiếu hụt vốn lưu động.
• Đảm bảo thanh khoản tốt trong giai đoạn tăng trưởng hoặc xấu hơn – khủng hoảng.
• Dễ dàng thực hiện phân bổ ngân sách theo từng giai đoạn.

Quản trị tốt dòng tiền là yếu tố then chốt để doanh nghiệp duy trì sự ổn định tài chính và tránh khủng hoảng. Các nhà lãnh đạo cần chú ý vấn đề này khi lập kế hoạch dài hạn, cần cân – đo – đong – đếm từ thực tế doanh nghiệp.

=> Tìm hiểu chi tiết về: Dòng tiền là gì? Cách quản lý dòng tiền doanh nghiệp hiệu quả.

Hỗ trợ đầu tư và mở rộng quy mô

Khi có kế hoạch tài chính dài hạn rõ ràng, doanh nghiệp có thể:

• Định lượng nhu cầu vốn đầu tư cho nhà máy, công nghệ, nhân sự
• Lên lịch gọi vốn, vay vốn hoặc phát hành cổ phiếu đúng thời điểm
• Đảm bảo các kế hoạch mở rộng diễn ra bài bản và đúng tiến độ

Một kế hoạch tài chính dài hạn tốt giúp doanh nghiệp tự tin đầu tư và tăng trưởng mà không lo thiếu hụt nguồn lực.

Quản trị rủi ro tài chính

Một bản kế hoạch tài chính dài hạn tốt sẽ:

• Lường trước được các biến động thị trường và chi phí tăng cao.
• Xây dựng các phương án dự phòng nếu doanh thu không đạt kỳ vọng.
• Giúp ban lãnh đạo đưa ra quyết định tài chính kịp thời và chính xác hơn.

Việc chủ động quản trị rủi ro tài chính giúp doanh nghiệp vững vàng hơn trước những biến động không lường trước được.

Quy trình lập kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn

Quy trình lập kế hoạch tài chính dài hạn chi tiết cho nhà quản trị

Bước 1: Đánh giá tình hình tài chính hiện tại

Trước khi xây dựng bất kỳ kế hoạch tài chính nào, nhà lãnh đạo đều cần xác định, phân tính và đánh giá thực tế tình hình nguồn lực của doanh nghiệp. Bạn sẽ cần phân tích các nội dung sau:

• Báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ).
• Các chỉ số tài chính quan trọng (tỷ lệ nợ, tỷ suất sinh lời, vòng quay vốn,…).
• Hiệu quả hoạt động và năng lực huy động vốn hiện tại.

=> Tìm hiểu thêm: Cách đọc báo cáo tài chính để hiểu tình hình doanh nghiệp.

Bước 2: Xác định mục tiêu dài hạn

Sau khi đánh giá tiềm năng và nguồn lực của doanh nghiệp, nhà quản trị cần xác định mục tiêu trong 3 – 10 năm để phác thảo bản kế hoạch. Tại bước này, mục tiêu cần bám sát thực tế của tổ chức và thị trường. Bạn nên tránh đưa ra yêu cầu quá cao, khó thực hiện. Một số mục tiêu bạn có thể đưa ra như sau:

• Tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận.
• Mở rộng thị trường, sản phẩm, quy mô.
• Cải thiện hiệu suất tài chính hoặc tái cấu trúc vốn.

Mục tiêu rõ ràng là kim chỉ nam để toàn bộ hoạt động tài chính hướng tới đúng chiến lược dài hạn.

Bước 3: Dự báo tài chính

Sau khi mục tiêu tài chính được thiết lập, nhà quản trị sẽ cần dự báo trước doanh thu, chi phí, dòng tiền và lợi nhuận trong từng năm. Việc dự báo giúp bạn tính toán nhu cầu vốn và chủ động huy động nếu cần thiết. Thêm vào đó, để chuẩn bị ứng phó với nhiều rủi ro, bạn nên lập nhiều kịch bản tài chính (đủ 3 mức độ tốt – trung bình – xấu) để không bị động trước khó khăn.

Bước 4: Xây dựng chiến lược và ngân sách

Một nhà quản trị giỏi sẽ biết cách xây dựng chiến lược và ngân sách phù hợp với tình hình nội tại doanh nghiệp và thị trường. Khi đưa ra các quyết định tăng vốn, đầu tư hay kiểm soát chi phí, đều cần có sự tính toán kỹ lưỡng, chiến lược rõ ràng để tránh xảy ra rủi ro không đáng có. Với tư duy chiến lược, nhà lãnh đạo cần có tầm nhìn xa trông rộng, nhanh nhạy khi xảy ra biến cố và linh hoạt điều chỉnh hành động kịp thời.

Ngoài ra, từng phòng ban, từng bộ phận đều cần kế hoạch tài chính rõ ràng. Điều này đòi hỏi nhà quản trị cần kỹ năng lãnh đạo để phối hợp đồng bộ thành một chiến lược chung.

Bước 5: Giám sát và điều chỉnh

Trong quá trình triển khai kế hoạch, nhà quản lý cần có sự giám sát chặt chẽ để:

• So sánh kết quả thực tế với kế hoạch để kịp thời phát hiện sai lệch.
• Điều chỉnh ngân sách, mục tiêu và chiến lược nếu có thay đổi từ môi trường kinh doanh.
• Báo cáo định kỳ để lãnh đạo dễ dàng ra quyết định.

Những yếu tố ảnh hưởng tới kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn

Những yếu tố ảnh hưởng mà nhà lãnh đạo cần quan tâm

Nội tại doanh nghiệp 

Yếu tố nội tại của doanh nghiệp là các vấn đề do chính doanh nghiệp tự kiểm soát và cải thiện được. Gồm:

• Năng lực tài chính hiện tại sẽ được xác định dựa trên các câu hỏi: “Doanh nghiệp đang có bao nhiêu vốn? Tỷ lệ nợ bao nhiêu? Có đủ tiền để đầu tư dài hạn không?”. Nhà quản trị nên chú ý đến nền tảng tài chính. Nếu tài chính yếu, doanh nghiệp khó lập kế hoạch dài hạn vì dễ bị gián đoạn.
• Năng lực quản trị và nhân sự thực hiện. Điều này được chứng minh thông qua: “Người làm kế hoạch tài chính có đủ năng lực không? Hệ thống quản trị có dữ liệu tài chính minh bạch, kịp thời không?”. Nếu người lập kế hoạch mơ hồ và thiếu thực tế, bản hoạch định tài chính sẽ dễ sai hướng và kém hiệu quả.
• Cuối cùng, yếu tố chiến lược và mô hình kinh doanh của doanh nghiệp liệu có phù hợp với kế hoạch tài chính. Nhà lãnh đạo cần đặt ra các câu hỏi: “Doanh nghiệp muốn mở rộng hay giữ nguyên quy mô? Mô hình kinh doanh ổn định hay đang thay đổi?”. Chiến lược phát triển ảnh hưởng trực tiếp đến định hướng tài chính dài hạn.

Yếu tố bên ngoài 

Yếu tố nội tại vẫn đóng vai trò 60-80% ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính dài hạn. Phần còn lại sẽ nằm ở yếu tố bên ngoài như:

• Lãi suất – tỷ giá – lạm phát: Khi Lãi suất tăng → chi phí vay vốn tăng → ảnh hưởng tới chi phí tài chính trong kế hoạch dài hạn. Đây là rủi ro phải dự báo và có phương án đối phó.
• Biến động thị trường và nhu cầu tiêu dùng. Khi xu hướng tiêu dùng thay đổi nhanh → doanh thu có thể không đạt như kế hoạch ban đầu. Đòi hỏi doanh nghiệp phải điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với thị trường thực tế.
• Pháp lý, chính sách, thuế. Trong trường hợp nhà nước thay đổi chính sách thuế, ưu đãi đầu tư,… sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận và quyết định đầu tư dài hạn.

Câu hỏi thường gặp về kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn

Kết luận

Tóm lại, một bản kế hoạch tài chính doanh nghiệp dài hạn cần kết hợp giữa ba yếu tố: con người, nội tại doanh nghiệp và tình hình thị trường. Doanh nghiệp cần có tầm nhìn rõ ràng, đội ngũ chuyên môn vững vàng và khả năng thích ứng linh hoạt để biến kế hoạch thành công cụ dẫn đường, đảm bảo phát triển bền vững trong dài hạn.

=> Tìm hiểu thêm: Kế hoạch tài chính là gì? Hướng dẫn chi tiết cho doanh nghiệp